TerraUSD (UST) là stablecoin thuật toán blockchain Terra được neo với mức giá 1 USD. Tuy nhiên, vào tối ngày 19/5, nó đã được giao dịch với giá 0,083 USD. Cú rớt giá của UST và LUNA đã tạo ra một “vòng xoáy tử thần”, ước tính 50 tỷ USD tài sản của các nhà đầu tư đã bị xóa sổ chỉ trong vài ngày ngắn ngủi.
Sự kiện này đã làm rung chuyển lĩnh vực tiền điện tử, nhưng nó cũng đặt ra một số câu hỏi: Đây có phải là về một dự án sai sót duy nhất hay nó cũng là về toàn bộ stablecoin thuật toán sử dụng cơ chế chênh lệch giá thay vì dự trữ fiat để giữ giá thị trường của chúng ổn định? Các stablecoin thuật toán vốn đã không ổn định?
Sự sụp đổ tuần trước ít nhiều cũng ảnh hưởng đến các loại stablecoin truyền thống, như Tether (USDT), đồng tiền lớn nhất trong ngành, khiến nó cũng mất tỷ giá 1: 1 so với đồng USD Mỹ? Và toàn thị trường tiền điện tử có bị ảnh hưởng bởi sự sụp đổ của UST không?
Bài học nào có thể rút ra từ những sự kiện hỗn loạn trong tuần qua để điều này không tái diễn?
Stablecoin thuật toán có thể tồn tại được không?
Một số người đang hỏi liệu UST/LUNA có phải là khởi đầu cho sự kết thúc của các stablecoin thuật toán hay không, khi chúng chủ yếu dựa vào sự “chênh lệch giá” của nhà tạo lập thị trường để duy trì giá 1 USD.
Theo Ryan Clements, trợ lý giáo sư tại Khoa Luật của Đại học Calgary, những stablecoin thuật toán thuần túy không có tài sản đảm bảo nào cả, chúng “vốn dĩ rất mỏng manh”. Họ “dựa trên nhiều giả định về sự ổn định để hoạt động, nhưng những giả định này không chắc chắn và cũng không được đảm bảo”.
Sự sụp đổ của LUNA và UST tuần trước đã tạo nên một “vòng xoáy tử thần” như dự đoán, Clements, người thực sự đã cảnh báo về điều này trong một bài báo tháng 10 năm 2021 được công bố trên Tạp chí Wake Forest cho biết.
“Trước sự thất bại của UST, tôi đã lập luận rằng các stablecoin thuật toán – những loại tiền không được thế chấp hoàn toàn – hoàn toàn dựa trên sự tự tin và tin tưởng vào các động lực kinh tế của hệ sinh thái cơ bản của nhà phát hành stablecoin. Kết quả là, chúng hoàn toàn không có gì ổn định”.
Yves Longchamp, người đứng đầu nghiên cứu tại Ngân hàng SEBA, một ngân hàng tài sản kỹ thuật số được quản lý của Thụy Sĩ đã nói rằng: “Tôi không thấy làm thế nào để stablecoin theo thuật toán có thể tồn tại. Không phải tất cả các stablecoin được tạo ra theo cùng 1 cách, điểm quan trọng nhất là chất lượng của chúng. USDC và USDT đã làm tốt hơn so với UST bởi chúng được bảo chứng bằng fiat”.
Có phải nhiều tài sản thế chấp hơn là câu trả lời?
Ganesh Viswanath-Natraj, trợ lý giáo sư tài chính tại Trường Kinh doanh Warwick, đồng ý rằng các stablecoin thuật toán “vốn dĩ rất mong manh”, khi chúng được thế chấp dưới mức nên có. Chúng có thể được tích lũy bằng “dự trữ USD hoặc một khoản tương đương trong stablecoin trên blockchain. Ngoài ra, người ta có thể áp dụng một hệ thống thế chấp quá mức thông qua các hợp đồng thông minh như cách thức hoạt động của các loại stablecoin phi tập trung của Dai (DAI).
“Vấn đề với UST không phải là thuật toán, mà là thiếu tài sản thế chấp”, Kyle Samani, đồng sáng lập Multicoin Capital, cùng quan điểm.
Điều tồi tệ hơn trong trường hợp UST là nó đã sử dụng LUNA để giúp giữ giá ổn định. LUNA có mối tương quan cao với số phận của UST, và khi một cái bắt đầu chìm xuống thì cái kia cũng theo đó.
“Điều này có nghĩa là sẽ rất khó để tung ra một stablecoin thuật toán khác. Nhưng một điều chắc chắn hơn là UST đã sử dụng một mô hình sai sót, không đủ thử nghiệm căng thẳng và thiếu cơ chế ngắt mạch để phá vỡ sự sụp đổ khi vòng xoáy tử thần bắt đầu”, Harvey nói.
Có cần stablecoin thuật toán không?
Người ta nói đi nói lại rằng stablecoin thuật toán là một thử nghiệm “hấp dẫn” có ý nghĩa quan trọng đối với tương lai của nền tài chính toàn cầu. Thật vậy, một stablecoin thuần túy theo thuật toán duy trì sự ổn định hoạt động mà không cần dự trữ đôi khi được coi là “chén thánh” trong phát triển tài chính phi tập trung (DeFi).
“Chúng tôi cần một stablecoin phi tập trung. Những stablecoin được hậu thuẫn bởi fiat là đối tượng bị thu giữ và bắt giữ hợp pháp. Một nền kinh tế phi tập trung cần một stablecoin phi tập trung có kho dự trữ hỗ trợ như thế để không thể bị đóng băng hoặc tịch thu”, Emin Gün Sirer, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Ava Labs, đã tuyên bố vào tuần trước.
Nhiều người tỏ ra chán nản với Terra và mô hình stablecoin “thiếu sót” của nó vào tuần trước, nhưng có lẽ bản thân khái niệm về một stablecoin thuật toán không quá sai trái như vậy, đặc biệt nếu người ta có quan điểm lịch sử hơn về tiền.
“Hãy xem đồng USD Mỹ và các loại tiền tệ khác phát triển như thế nào về sự hỗ trợ hoặc dự trữ của chúng. Các đồng tiền Fiat bắt đầu là ‘được hỗ trợ hoàn toàn’, như vàng, bạc, v.v. và phát triển thành các loại tiền thuật toán. Về cơ bản, các ngân hàng trung ương lấy thuật toán không rõ ràng làm nền tảng và quản lý giá trị của chúng”, Alex McDougall, chủ tịch và COO của Stablecorp – một công ty fintech của Canada, giải thích.
Hậu quả đối với crypto nói chung
Về lâu dài, sự sụp đổ của TerraUSD có ảnh hưởng lâu dài đến thế giới crypto và blockchain không?
“Nó sẽ giúp hình thành các nguyên tắc rõ ràng về thiết kế stablecoin và nhu cầu dự trữ ổn định và thanh khoản để hỗ trợ chốt giá mọi lúc. Đối với các nhà quản lý, đây là cơ hội để giới thiệu các quy tắc về kiểm toán và yêu cầu vốn đối với các tổ chức phát hành stablecoin”, Viswanath-Natraj cho biết.
Clements đã thấy một số thay đổi trong môi trường stablecoin. “Do thất bại của Terra và sự lây lan mà nó gây ra trên các thị trường tiền điện tử, nhu cầu đã chuyển sang các hình thức thế chấp hoàn toàn hoặc quá mức”.
“Stablecoin phần lớn là một hiện tượng của Mỹ, nhưng sự sụp đổ của UST cũng có thể ảnh hưởng đến châu Âu.“Ở EU, có những cuộc thảo luận về việc liệu có nên có quy định về việc thực sự mua lại bằng luật đối với tất cả các stablecoin hay không, liệu chúng có nên luôn được hỗ trợ ít nhất 1: 1 hay không và liệu việc phát hành stablecoin có thể bị dừng lại nếu chúng cũng phát triển không, hoặc thậm chí liệu quy định có nên áp dụng cho các loại stablecoin phi tập trung hay không. Câu chuyện về UST, có thể là cái cớ để đưa ra quy định chặt chẽ hơn là cho một cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn“, Oldrich Peslar, cố vấn pháp lý tại Rockaway Blockchain Fund – một công ty đầu tư mạo hiểm của Thụy Sĩ bày tỏ.
Các stablecoin thuật toán sẽ chịu áp lực và có khả năng trở thành một phần trong quy định sắp tới ở châu Âu – điều này không phải là điều tốt đối với các stablecoin thuật toán vì ở châu Âu, quy định tương đương với việc được chấp nhận.
“Dự đoán của tôi là chỉ các loại stablecoin được hỗ trợ bằng tài sản đã được kiểm toán mới được quy định và khuyến khích”, Peslar nói.
Các sự kiện tuần trước thậm chí có thể “làm lạnh” việc hình thành tổ chức và vốn mạo hiểm cho các dự án stablecoin và DeFi, ít nhất là trong thời gian tới. Nó cũng có thể sẽ thúc đẩy quá trình hình thành chính sách quy định ở Mỹ và quốc tế xung quanh tất cả các hình thức stablecoin, xác định các dạng phân loại và phân biệt các mô hình hoạt động. Điều này là cần thiết vì các phiên bản thuật toán của stablecoin “không ổn định và cần được phân biệt với các hình thức thế chấp đầy đủ”.
Về mặt tích cực, Bitcoin (BTC), đồng crypto lâu đời nhất và lớn nhất tính theo vốn hóa thị trường, thường được coi là đồng tiền hỗ trợ cho toàn ngành, đã tăng tương đối tốt vào tuần trước.
“Mặc dù thị trường sụp đổ và BTC mất phần lớn giá trị, nhưng giá của nó vẫn ở mức gần 30.000 USD. Giá trị được cung cấp bởi blockchain và tiền điện tử trên thị trường vẫn mạnh mẽ”, Longchamp cho biết.
“Không có tác động nào lên DAI và FEI vì chúng được thế chấp quá mức và có nhiều cơ chế để đảm bảo peg giữ ở mức gần một USD nhất có thể”, Harvey nói về stablecoin phi tập trung hàng đầu.
“USDC thì hoàn toàn không bị một tác động nào. Tether là một stablecoin tập trung được hỗ trợ bởi fiat, nhưng Tether không rõ ràng về tài sản thế chấp là gì. Tuy nhiên, Tether đã thành công tới mức mọi người chưa hoài nghi về nó, và xem sự sụp đổ của UST chỉ là một tai nạn”, ông gợi ý.
Để bào chữa cho mình, Tether đã tuyên bố rằng “Tether chưa bao giờ một lần thất bại trong việc thực hiện yêu cầu chuyển đổi từ bất kỳ khách hàng nào đã được xác minh của mình”. Về mặt dự trữ, Tether cho biết họ đang giảm các khoản đầu tư vào thương phiếu, vốn đã bị chỉ trích và tăng lượng nắm giữ Tín phiếu Kho bạc Mỹ.
Bài học kinh nghiệm?
Cuối cùng, những bài học nào, nếu có, có thể rút ra từ vụ lộn xộn stablecoin thuật toán UST? Mọi người có thể giả định rằng “nhiệm vụ” cho một stablecoin thuần túy thuật toán sẽ tiếp tục giữa các nhà phát triển DeFi. Tuy nhiên, điều quan trọng là nó phải được “thực hiện trong một môi trường pháp lý có đủ các biện pháp bảo vệ và công bố thông tin cho người tiêu dùng và nhà đầu tư”.
“Những sự kiện ở tuần trước đã đưa chúng ta đến gần hơn với các quy định về crypto ở Mỹ, bởi vì chúng tôi cần quy định để các nhà đầu tư không bị tổn thương. Ở mức tối thiểu, họ nên được cảnh báo trước về những rủi ro”, Phillips nói.
Nhìn chung, do ngành công nghiệp crypto và blockchain vẫn còn ở giai đoạn đầu, các lỗi định kỳ như UST / LUNA có lẽ nên được mong đợi, Harvey nói thêm, mặc dù “chúng tôi hy vọng tần suất và mức độ giảm xuống”.
Các vấn đề mà DeFi giải quyết là rất quan trọng. Có rất nhiều lời hứa. Nhưng còn sớm và sẽ có rất nhiều lần lặp lại trước khi chúng tôi thực hiện đúng.
Nguồn: Cointelegraph
Về chúng tôi
Cryptoholic – Invest crypto with you
